Zastanawiasz się czy zachowanie Twojego bliskiego jest normalne w przebiegu choroby? Nie wiesz jak reagować na „dziwne” zachowania? Coraz częściej myślisz, że to złośliwość osoby chorej?
Jeżeli chory zachowuje się w sposób irytujący lub przykry dla innych, pamiętaj, że nie robi tego specjalnie, intencjonalnie lub żeby dokuczyć – jest to przejaw choroby.
Apatia, wycofanie
- Jeśli chory wycofuje się ze spotkań towarzyskich czy nawet rozmowy z członkami rodziny – może to być reakcja na poczucie wstydu, że „coś jest ze mną nie tak”, i chęci zamaskowania trudności z pamięcią lub lęku przed informacją: „przecież już to mówiłeś(-łaś). „Żeby się nie zbłaźnić, lepiej nie rozmawiać.”
Wskazówka!
- Zachęcaj bliskiego do wspólnej aktywności, spotkań. Jeśli słyszysz jakieś pytanie kolejny raz, spróbuj odpowiedzieć na nie tak jakbyś słyszał je po raz pierwszy.
- Pozwól swojemu bliskiemu opowiedzieć jakąś historie pomimo tego, że słyszysz ją kolejny raz.
- Staraj się unikać komentarzy: „Już to mówiłeś”, „Słyszałam już tą historię”.
Zaburzenia czasu i przestrzeni
- Jeśli chory zaczyna dezorientować się w miejscu, miewa trudności w znalezieniu adresu, ulicy. Na wypadek możliwości zgubienia się chorego pomocnym rozwiązaniem jest wszycie na wewnętrznej stronie ubrania wierzchniego informacji z nazwiskiem i nr tel., pod który można zadzwonić w razie zagubienia.
Wskazówka!
- Kiedy pojawią się trudności z poczuciem czasu, warto powiesić w widocznym miejscu tradycyjny duży zegar i kalendarz.
- Są dostępne specjalne zegary dla osób cierpiących z powodu demencji. Pokazują one godzinę w formacie cyfrowym, dzień tygodnia i miesiąc.
- Nie trenuj chorego stale zadawanym pytaniem „Jaki dziś dzień tygodnia?”, „No zastanów się”. Lepiej kiedy będziesz sam spontanicznie powtarzał „dziś jest wtorek.” „Dziś we wtorek pójdziemy na zakupy.”
Nocne wędrowanie
- Warto ustawić duży zegar w widocznym miejscu, żeby chory wiedział, że to noc.
- Warto codziennie organizować choremu gimnastykę, aby w ten sposób zmniejszyć jego potrzebę wędrowania w nocy.
- Warto, jeśli to możliwe, wychodzić późniejszym popołudniem na spacer – to może „pozytywnie zmęczyć” i wpłynąć na lepszy sen osoby chorej.
- Jeśli chory często budzi się w nocy i zaczyna „wędrować”, może być to spowodowane potrzebą skorzystania z toalety. Warto dopilnować, by chory był w toalecie przed snem.
- Tłumaczenie, „przecież jest noc, idź do łóżka”, nie ma sensu – mózg chorego tego nie zracjonalizuje. Lepiej zapewnić osobę, że jest bezpieczna, że wszystko jest w porządku, żeby odpoczęła.
Ubieranie się
- Jeśli chory ma trudności w odróżnianiu poszczególnych części garderoby, można wykładać je w takiej kolejności, w jakiej chory powinien je założyć lub podawać je choremu oddzielnie.
- Można oznaczyć szafki z ubraniami chorego, naklejając napisy lub ikony opisujące poszczególne części garderoby.
- Ubrania zapinane na guziki można zastąpić ubraniami z zamkiem błyskawicznym. Dodatkowo zapinanym na plecach, aby trudniej było rozpiąć.
Nadmierny apetyt
- Ustal plan posiłków w ciągu dnia i staraj się tego trzymać.
- Ważne jest regularne przyjmowanie posiłków.
-
Staraj się podawać posiłki częściej, ale w małej objętości (5 x dziennie).
-
Można przygotować małe przekąski, np. kawałek sera, kawałek jabłka, marchewki, krakersa czy -kostka gorzkiej czekolady.
-
Mycie zębów po posiłku zmniejsza łaknienie.
-
Po odejściu od stołu warto odwrócić uwagę, żeby chory nie myślał o jedzeniu.
Nie doszukuj się złośliwości w zachowaniu osoby chorej, jest ono poza jej wpływem.
To choroba, a nie sama osoba chora, jest powodem niełatwego zachowania.